Πρόκειται για ένα γένος της οικογένειας Lamiaceae το οποίο περιέχει 16 διαφορετικά είδη στα βουνά της Ελλάδας, με πιο γνωστά τα Sideritis raeseri Boiss. & Heldr. (όλη την Ελλάδα), Sideritis scardica Griseb (στα βουνά της Βόρειας Ελλάδας μέχρι τον Όλυμπο και το Πήλιο), Sideritis clandestina (Bory & Chaub.) Hayek (στην Πελοπόννησο). Αυτά είναι γνωστά ως τσάι του βουνού μιας και καταναλώνονται ως ζεστά ροφήματα. Αποτελούν μονοετείς ή πολυετείς πόες, αυτοφυείς στην Ελλάδα, οι οποίες καλλιεργούνται ώστε να καλυφθεί η μεγάλη εμπορική ζήτηση. Οι ανθισμένοι βλαστοί περιέχουν λίγο αιθέριο έλαιο πλούσιο σε α-πινένιο και άλλα μονο- και σεσκιτερπένια, ενώ τα κύρια συστατικά των εκχυλισμάτων του είναι φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή, διτερπένια και τριτερπένια. Βάσει των παραδοσιακών χρήσεων, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε την κυκλοφορία της πόας διαφόρων ειδών Sideritis (ξηρή λεπτοκομμένη δρόγη με σκοπό να παρασκευαστούν αφεψήματα) ως φυτικά φαρμακευτικά προϊόντα για την αντιμετώπιση του βήχα και του κρυολογήματος, ήπιων στομαχικών και γαστρεντερικών διαταραχών (https://www.ema.europa.eu/en/medicines/herbal/sideritis-herba).
Προκλινικές και κλινικές μελέτες δείχνουν την αγχολυτική του δράση, ενώ οι προκλινικές φανερώνουν και την αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιδιαβητική, γαστροπροστατευτική και χημειοπροστατευτική του δραστικότητα. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στα παρακάτω επιστημονικά άρθρα.
Żyżelewicz D, Kulbat-Warycha K, Oracz J, Żyżelewicz K. Polyphenols and Other Bioactive Compounds of Sideritis Plants and Their Potential Biological Activity. Molecules. 2020; 25(16):3763. https://doi.org/10.3390/molecules25163763
Lall N, Chrysargyris A, Lambrechts I, Fibrich B, Blom Van Staden A, Twilley D, de Canha MN, Oosthuizen CB, Bodiba D, Tzortzakis N. Sideritis Perfoliata (Subsp. Perfoliata) Nutritive Value and Its Potential Medicinal Properties. Antioxidants. 2019; 8(11):521. https://doi.org/10.3390/antiox8110521
Heiner F, Feistel B, Wink M. Sideritis scardica extracts inhibit aggregation and toxicity of amyloid-β in Caenorhabditis elegans used as a model for Alzheimer’s disease. PeerJ. 2018 ; 6:e4683. https://doi.org/10.7717/peerj.4683
Wightman EL, Jackson PA, Khan J, Forster J, Heiner F, Feistel B, Suarez CG, Pischel I, Kennedy DO. The Acute and Chronic Cognitive and Cerebral Blood Flow Effects of a Sideritis scardica (Greek Mountain Tea) Extract: A Double Blind, Randomized, Placebo Controlled, Parallel Groups Study in Healthy Humans. Nutrients. 2018; 10(8):955. https://doi.org/10.3390/nu10080955